कणकवली : थंडीचा मौसम म्हणजे शेतीला पोषक वातावरण. याच काळात अनेक फळझाडांची वाढ जोमाने होते. त्यातून शेतकऱ्यांना आर्थिकदृष्ट्या चांगले उत्पन्न मिळण्याची संधी असते. अशाच झाडांमध्ये अलीकडे लोकप्रिय ठरत असलेले झाड म्हणजे काफर लिंबू (Kaffir Lime). औषधी गुणधर्म, विशिष्ट चव, सुगंध आणि औद्योगिक वापरामुळे या फळाची मागणी दिवसेंदिवस वाढत असून बाजारातही ते उच्च दराने विकले जात आहेत.
औषधी फळाची वाढती मागणी
काफर लिंबू हे दक्षिण-पूर्व आशियातील परंतु आता भारतातही लागवड होऊ लागलेले अत्यंत किमती फळ म्हणून ओळखले जाते. सामान्य लिंबांपेक्षा याची किंमत चार ते पाच पट जास्त असल्याने शेतकऱ्यांना याचा उत्तम आर्थिक फायदा होतो. फक्त फळ नव्हे तर याची पानं, साल आणि त्यापासून तयार होणारे सुगंधी तेल यांनाही प्रचंड मागणी आहे.
झाडाचे वैशिष्ट्य
थंडीच्या कालावधीत काफर लिंबू झाडाची वाढ चांगली होते. झाड वर्षाकाठी भरपूर फळ देत असल्याने शेतीतून हजारो रुपयांचे उत्पन्न मिळू शकते. अन्न-प्रक्रिया उद्योग, औषधनिर्मिती, ब्युटी प्रॉडक्ट्स, सुगंधी तेल उद्योग तसेच आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतही या फळाला मागणी आहे.
आरोग्याला फायदेशीर गुणधर्म
काफर लिंबूचा रस, साल आणि पानांमध्ये औषधी गुणधर्म मुबलक प्रमाणात आढळतात.
* पचन सुधारण्यासाठी उपयुक्त
* शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवणे
* त्वचारोग, मुहांसे, डाग यावर लाभदायक
* सुगंधामुळे मानसिक ताणतणाव कमी होण्यास मदत
* विषारी द्रव्ये शरीराबाहेर टाकण्याची क्षमता
कोणत्या आजारांवर उपयोग?
आयुर्वेदानुसार काफर लिंबू खालील समस्यांवर उपयुक्त मानले जाते –
* सर्दी, खोकला, कफ
* अपचन, आम्लपित्त, गॅस
* त्वचेवरील बुरशीजन्य संसर्ग
* सांधेदुखी व स्नायू दुखणे
* तणाव, अनिद्रा
शेतकऱ्यांसाठी लाभदायक पर्याय
कमी देखभाल, कमी पाणी, हवामानाला चांगली सहनशक्ती आणि बाजारातील वाढता दर पाहता काफर लिंबू झाड हे शेतकऱ्यांसाठी उत्तम पर्यायी पीक ठरू लागले आहे. थंडीच्या मौसमात या झाडाची वाढ विशेषतः चांगली होत असल्याने उत्पादनक्षमतेतही वाढ होत आहे.
सध्याच्या घडीला देशांतर्गत तसेच परदेशी बाजारपेठेत वाढती मागणी पाहता काफर लिंबू हे झाड शेतीतून अधिक उत्पन्न मिळवून देणारा नवा मार्ग ठरत आहे.